piątek, 25 marca 2016 Tematyka: języki, pisanie |
Zdecydowana większość języków wyróżnia się w swym zapisie. Być może pięknym wydają się alfabety rosyjskie (cyrylica), greckie, arabskie, chińskie czy może staroegipskie hieroglify; w tym czasie nasz język bazuje na jednym z najbardziej popularnych - alfabecie łacińskim. A jednak w wielu krajach ta podstawa została znacznie wzbogacona przez znaki diakrytyczne. Z germańskimi kojarzą nam się dwie kropki nad niektórymi literami (ö); francuski to bardzo charakterystyczne "k" (ç) lub najróżniejsze ozdobniki litery e. W Polsce wcale niemało mamy takich własnych wzbogaceń. Choć - poza jednym wyjątkiem - niektóre litery mogą posiadać posiadać tylko jeden dodatek w postaci "ogonka" pod literą (ą, ę), kreski nad (ó) lub w poprzek (ł); tylko litera "z" może być wzbogacona kropką lub kreską (ż, ź). A jednak ten mały symbol w naszym języku bardzo znacząco zmienia tak wydźwięk jak i znaczenie. Niestety, minione lata, w których preferowano podstawowy alfabet bez znaków diakrytycznych, wykształcił dość specyficzne zjawisko, w których odczytujący sam musi domyśleć się, która z liter została pozbawiona ważnego "ozdobnika". Wciąż często - ze względu na koszty - funkcjonuje to w wiadomościach SMS. A jednak taka mała kreska czy "ogonek" potrafią zrobić kolosalną różnicę! Weźmy na początek podręcznikowy wręcz przykład: "nie rób mi łaski!". Pozbawienie litery "ł" przekształca nieoczekiwanie zdanie w - mogące być wulgaryzmem - "nie rób mi laski!". Takimi szablonowymi słowami, które w zapisie różnią się tylko wystąpieniem znaków diakrytycznych, mogą być: mąż - maż - maź; zapis "maz" może być odczytany aż na trzy różne sposoby. Inny przykład podobnej konstrukcji: wąż - waż - waz; choć tu akurat ostatni występuje w innym przypadku, więc można znaczenie często odczytać z kontekstu. A jednak zawsze zmusza to do zastanowienia. Kolejne przykłady: półek - polek; świat - świąt; język - jeżyk; kółka - kolka; pań - pan; między - miedzy. Takich przykładów można by jeszcze wymieniać dużo. Dlatego zwracajmy uwagę na używanie tych naszych polskich pięknych liter i dajmy wyraz szacunku dla nich po prostu nie zapominając i nie pomijając ich! |